Trên thế giới, những mô hình sản xuất điện “xanh” đã được mở rộng dưới nhiều hình thức, đặc biệt là các hệ thống năng lượng mặt trời. Việt Nam có những điều kiện thuận lợi về khí hậu, dù vậy, hướng đi này gần như vẫn còn để ngỏ…
1. Điểm nhấn về năng lượng thay thế
Nhà máy XP Power tỉnh Bình Dương vào trung tuần tháng 5 vừa qua đã khánh thành hệ thống điện năng lượng mặt trời công suất 40 kWp trên tầng tháp khu văn phòng do Schneider Electric Việt Nam triển khai với tổng mức đầu tư 150.000 USD.
Hệ thống sẽ hòa năng lượng điện trực tiếp vào lưới điện của nhà máy, giúp giảm lượng điện năng tiêu thụ tối thiểu là 45 MWh mỗi năm. Hệ thống được đảm bảo để sản xuất lượng điện năng tối thiểu là 45 MWh mỗi năm trong suốt 5 năm; trong đó, bảo hành 10 năm cho hệ thống mô-đun năng lượng mặt trời và 25 năm cho toàn bộ các thiết bị điện còn lại.
Dự án điện năng lượng mặt trời cỡ trung bình là sự hợp tác giữa 2 công ty XP Power và Schneider Electric là loại hình hợp tác đầu tiên tại Việt Nam. Schneider Electric Việt Nam đầu tư trang thiết bị, kỹ thuật, lắp đặt và bàn giao theo phương thức chìa khóa trao tay toàn bộ hệ thống điện quang công suất 40kWp. Công suất watts peak (Wp) là đơn vị đo lượng năng lượng sinh ra thường được sử dụng cho các thiết bị năng lượng mặt trời (solar cell).
Các thiết bị được sử dụng cho dự án bao gồm hệ thống biến tần inverter của công ty XantrexTechnology Inc. (công ty con của Schneider Electric), hệ thống phân phối điện DC/AC của Schneider Electric và mô-đun điện năng lượng mặt trời của công ty Trina Solar. Việc triển khai thành công của dự án điện năng lượng mặt trời này đã hỗ trợ đắc lực cho nhà máy XP Power trong việc đáp ứng tiêu chuẩn xanh Green Marks của Singapore.
Theo ông Olivier Jacquet, Tổng Giám đốc công ty Schneider Electric Việt Nam – Campuchia: “Cung cấp một nguồn năng lượng sạch và bền vững được xem là ưu tiên của các tổ chức và các quốc gia trên thế giới. Trong bối cảnh tình trạng thiếu năng lượng ảnh hưởng trực tiếp vào sự phát triển ổn định của nền kinh tế, nguồn năng lượng thay thế trở thành vấn đề cấp bách trong thế kỷ 21”.
Tại VN hiện nay, do chưa được phép hòa vào lưới điện quốc gia nên để có hệ thống điện mặt trời, phải đầu tư cả bộ gồm 4 loại thiết bị chính là: tấm pin, bộ điều khiển sạc, bộ biến điện (DC-AC inverter) và bộ bình ắc-quy, trong đó có 2 bộ phận đắt tiền nhất là tấm pin và bộ bình ắc-quy. Đầu tư hệ thống với những công sở, văn phòng làm việc nhỏ, ít người, có công suất từ 1-3kW, giá mỗi kW khoảng 120-150 triệu đồng, diện tích giàn pin từ 8-25m2. Những văn phòng, công sở có nhiều người làm việc, có thể lắp đặt hệ thống khoảng 10kW, giá khoảng 1 tỉ đồng, diện tích giàn pin chiếm khoảng 80m2.
2. Đất lành chim đậu
Olivier Jacquet là một người Pháp, đã gắn bó với Schneider Electric với tư cách Tổng Giám đốc lãnh đạo mảng vận hành công nghiệp và thương mại tại Pháp trong 12 năm, trong thời gian đó ông còn đảm đương vị trí Phó Chủ tịch Phòng Thương mại châu Âu tại Việt Nam (Eurocham), đã hợp tác rộng rãi với Việt Nam thúc đẩy các chương trình Hiệu quả năng lượng, Năng lượng tái tạo cũng như giúp giải quyết vấn đề khan hiếm năng lượng mà nền kinh tế Việt Nam đang gặp phải.
XP Power (Anh quốc) là một công ty đa quốc gia chuyên sản xuất linh kiện điện – điện tử và các giải pháp về năng lượng. XP Power chuyên thiết kế và sản xuất thiết bị chuyển đổi nguồn điện, thành phần giúp chuyển đổi điện sang dạng đúng với nhu cầu của từng khách hàng đơn lẻ, cho phép các thiết bị điện của họ hoạt động đúng chức năng. XP Power cũng dẫn đầu về việc bảo đảm an toàn và bền vững môi trường bằng việc phát triển các sản phẩm “xanh”.
Ông Ngô Trường Trinh, Giám đốc Kiểm soát chất lượng của nhà máy XP Power cho rằng: “Nhiều nhà đầu tư nước ngoài chọn Việt Nam vì giá lao động Việt Nam rẻ và có chất lượng tương đối tốt”. Sự xuất hiện của các công ty như XP Power sẽ như một phép “thử” đối với thị trường lao động kỹ thuật cao của Việt Nam và đánh giá cơ sở hạ tầng cần thiết trong việc thu hút các công ty sản xuất hàng hóa có công nghệ tiên tiến và có giá trị cao.
Schneider Electric, một công ty danh tiếng trong lĩnh vực quản lý năng lượng và cung cấp các giải pháp tích hợp cho nhiều phân khúc thị trường năng lượng và cơ sở hạ tầng, công nghiệp, tự động hóa tòa nhà và trung tâm dữ liệu, cũng như trong thị trường ứng dụng dân dụng. Schneider Electric từ nhiều năm qua đã đặt mục tiêu và hiện thực hóa bằng nhiều giải pháp công nghệ giúp các cá nhân và tổ chức của Việt Nam sử dụng năng lượng một cách hiệu quả nhất.
Việc triển khai thành công hệ thống điện năng lượng mặt trời cho nhà máy XP Power mang ý nghĩa đột phá, mở ra một hướng mới cho các doanh nghiệp tại Việt Nam trong việc sử dụng nguồn năng lượng sạch và bền vững trong việc phát triển sản xuất kinh doanh. Ở một đất nước có nhiều tiềm năng để phát triển năng lượng điện mặt trời như ở Việt Nam, loại năng lượng sẽ không những giúp giảm bớt lượng khí thải đáp ứng yêu cầu phát triển mà còn giúp đưa điện năng tới những vùng dân cư còn nhiều khó khăn, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo… những nơi khó có thể kết nối với lưới điện quốc gia. Đây là một giải pháp khá hợp lý với tình hình kinh tế kỹ thuật của Việt Nam hiện nay. Triển khai nhanh, dễ áp dụng, không yêu cầu vốn đầu tư lớn.
Ở nhiều quốc gia trên thế giới, bên cạnh những nhà máy điện lớn, người ta áp dụng những mô hình năng lượng mặt trời nhỏ gọn cho từng nhà máy, tòa nhà, thậm chí từng cây cột đèn đường, đèn tín hiệu giao thông và giải pháp này được cho là rất hiệu quả.
Công nghệ năng lượng mặt trời (sinh điện) sử dụng tấm pin vật liệu đặc biệt có khả năng chuyển đổi quang năng của ánh sáng mặt trời thành điện năng. Tấm pin có cấu tạo là những tế bào quang điện có hiệu suất cao, công suất từ 20 – 175Wp và có tuổi thọ trung bình là 30 năm. Đi cùng các tấm pin là bộ điều khiển sạc, có chức năng sạc điện cho ắc-quy, đồng thời bảo vệ cho ắc-quy chống nạp quá tải và xả quá lâu, giúp tăng tuổi thọ của ắc-quy và nâng cao hiệu quả sử dụng của pin mặt trời. Hệ thống còn có bộ biến điện, để chuyển đổi dòng điện 12V DC từ ắc-quy thành dòng điện AC (110V, 220V), có công suất từ 0,3-10kVA. Những tấm pin mặt trời thường được lắp thành giàn trên mái nhà hoặc trên sân thượng. Khi mặt trời chiếu vào giàn pin này, ánh sáng sẽ được biến đổi thành điện năng, tạo ra dòng điện 1 chiều (DC).
